البته باید خاطر نشان کرد با پیشرفت فناوری و حضور دستگاه‌های صنعتی برای دباغی چرم، پروسه دباغی چرم طبیعی نیز با تغییراتی مواجه شده است. این در حالی است که به نسبت گذشته میتوان با بهره مندی از روش‌های مختلف، دباغی را به ساده‌ترین حالت انجام داد. اگر قصد خرید چرم طبیعی را دارید و میخواهید اطلاعات بیشتری در مورد دباغی چرم طبیعی به دست آورید، این مطالب را از دست ندهید در این محتوا قصد داریم تا مطالبی را در خصوص دباغی چرم و روش‌های آن در اختیارتان قرار دهیم.
دباغی چرم طبیعی چیست؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم در واقع دباغی چرم طبیعی به فرآیندی گفته میشود که پس از آماده سازی پوست حیوانات مختلف بر روی آنها فرآیندی سخت و پیچیده و در عین حال ظریف اعمال شده و در نهایت به چرم تبدیل میشوند. این در حالی است که برای حفظ کیفیت و جلوگیری از عوامل موثر بیرونی بر روی پوست بایستی تغییراتی بر روی پوست ایجاد شود. البته ناگفته نماند این تغییرات نباید در ماهیت پوست خللی وارد کند. هم چنین لازم به ذکر است با توجه به نوع پوست، مدت زمان دباغی چرم طبیعی از چندین روز تا چندین ماه متغیر خواهد بود.
روش‌های دباغی چرم طبیعی
بهترین راه برای جلوگیری از فساد و تجزیه پوست، دباغی چرم طبیعی است. همانطور که در بخش‌های قبل به آن اشاره شد، دباغی چرم با روش‌های مختلفی انجام میشود که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت:
دباغی گیاهی چرم
دباغی چرم طبیعی با استفاده از گیاهان و دود را میتوان از روش‌های سنتی معرفی نمود که به واسطه‌ی آن میتوان چرم‌های منعطف و در عین حال ضخیم تولید کرد. از این رو بهترین روش برای دباغی پوست گاو، دباغی گیاهی است. البته لازم به ذکر است با توجه به کیفیت پایین چرم تولید شده با استفاده از این روش و زمانبر بودن آن کمتر تولیدکننده‌ای این روش را برای دباغی پوست انتخاب میکند. اما خوب است بدانید به دلیل آن که مواد سمی و مضر در دباغی گیاهی چرم به نسبت روش‌های دیگر کمتر تولید میشود، برای محیط زیست بسیار مفید است.
دباغی کروم چرم
گفته میشود دباغی بیشتر چرم‌های موجود در بازار چرم طبیعی تبریز، به روش دباغی چرم کروم میباشد. اگر بخواهیم مراحل دباغی چرم طبیعی این روش را به زبان ساده‌تر بیان کنیم میتوان گفت نخست پوست‌ها را در محلول کروم خیسانده میشود. البته نگفته نماند با توجه به آبی رنگ بودن نمک کروم تمامی چرم‌های تولید و عرضه شده به این روش به چرم آبی نیز معروف هستند. حال در مرحله بعدی پوست‌ها بر اساس ضخامت و کیفیت مد نظر برش داده میشوند. پس از آن پوست‌های برش خورده به مراحل بعدی از جمله گرفتن چربی، اسیدی کردن و رنگ آمیزی فرستاده شده و در انتها چرم طبیعی با روش دباغی کروم تولید و آماده عرضه به بازار و فروشگاه‌های چرم میشود. اگر بخواهیم خصوصیات چرم کرومی را با چرم طبیعی پرداخت شده به روش گیاهی را با یکدیگر مقایسه کنیم میتوان گفت چرم کرومی در برابر آب مقاومت بیشتری از خود نشان میدهد و از نرمی و انعطاف پذیری بالایی به نسبت چرم تولید شده به روش دباغی گیاهی برخوردار است. از این رو چرم کرومی بیشترین کاربرد را در دوخت کفش‌ها و لباس‌های زمستانی دارد.
دباغی پوست با زاج سفید
عنوان قدیمی‌ترین روش دباغی چرم طبیعی به دباغی پوست با زاج سفید تعلق دارد. جالب است بدانید تهیه زاج سفید هم به صورت آزمایشگاهی انجام شده و هم به صورت طبیعی استخراج میشود. با توجه به این که زاج سفید یا نمک آلومینیوم در مراحل دباغی پوست حیوانات را رنگی نمیکند، از این رو میتوان گفت بر موهای پوست اثری بر جای نمیگذارد. در حالی که دباغی چرم با روش کروم موهای پوست را تحت تاثیر قرار میدهد و بی رنگی آنها را به همراه دارد. بنابراین بهترین روش دباغی برای پوست گوسفند و گوساله، دباغی پوست با زاج سفید است.
باید خاطر نشان کرد چرم‌هایی که با زاج سفید دباغی میشوند شکننده و بسیار خشک میباشند. از این رو در مراحل تولید آن روغن خاصی به کار گرفته شده که موجب نرمی و انعطاف پذیری بافت چرم طبیعی تولید شده با زاج سفید میشود. هم چنین حساسیت بالای پوست به آب از دیگر خصوصیات دباغی پوست با زاج سفید به شمار می‌آید.
دباغی پوست با فرمالدهیدها
لازم به ذکر است دباغی پوست با فرمالدهیدها جزء آسیب پذیرترین روش‌های دباغی چرم طبیعی بیان میشود. با این حال چرم‌های دباغی شده با این روش از قابلیت‌هایی همچون بالا بودن جذب آب و مقاومت بالا در برابر آب برخوردار است. اما با توجه به این که خطراتی برای کارگران به دنبال دارد و بسیاری به فرمالدهیدها حساسیت دارند، این روش در حال منسوخ شدن است. به طوری که دباغی چرم کروم در مراحل تولید چرم طبیعی به عنوان روشی کارآمد مورد استفاده قرار میگیرد. گفتنی است دباغی با مواد گرفته شده از مغز حیوانات را میتوان زیر مجموعه ای از این روش معرفی نمود که جذب آب در این نوع چرم‌های تولید شده بسیارعالی و فوق العاده است.
دباغی چرم با روغن گیاهی و حیوانی
از دیگر روش‌های دباغی چرم طبیعی میتوان به دباغی چرم با روغن گیاهی و حیوانی اشاره کرد. روغن گل سرخ خالص از جمله روغن‌های گیاهی است که در فرآیند دباغی مورد استفاده قرار میگیرد. به طوری که چرم پرداخت شده با این روش تا مدت طولانی بوی گل سرخ را به همراه خواهد داشت. از دلایل گران قیمت بودن چرم‌های تولید شده با روغن گیاهی و حیوانی میتوان سخت بودن فرآیند دباغی این روش دانست.
نتیجه گیری
در نهایت این ماندگاری و استحکام بالای چرم طبیعی است که آن را به یک ماده ارزشمند تبدیل کرده است. از آن جایی که دباغی چرم طبیعی از عوامل موثر در حفظ و ماندگاری چرم به شمار می‌آید، بنابراین در مراحل تولید این ماده با ارزش به دباغی چرم توجه ویژه‌ای میشود. گفتنی است دباغی چرم به روش‌ها مختلفی انجام میشود که هریک از ویژگی‌های خاصی برخوردارند. در این مقاله سعی کردیم با بررسی روش‌های دباغی چرم اطلاعاتی را در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم.
