باید خاطر نشان کرد چرم دوزی به دو صورت دستی و ماشینی در کشورمان انجام میشود که از دیرباز تا به امروز چرم دوزی با دست به عنوان محبوبیت روش شناخته میشود. اما با روی کار آمدن ماشین‌های چرم دوزی اغلب تولید محصولات چرمی به صورت ماشینی انجام میگیرد. اگر شما هم جزء علاقه مندان به هنر چرم دوزی هستید، پیشنهاد میکنیم تا انتها همراه ما باشید. در این مقاله قصد داریم به آموزش چرم دوزی در 5 گام بپردازیم.
نگاهی کوتاه به هنر چرم دوزی
اگر بخواهیم هنر چرم دوزی را در چند خط برایتان شرح دهیم میتوانیم بگوییم هنری است که میتوان با تلفیق خلاقیت و مهارت‌های چرم دوزی و از طرفی قدرت و ظرافت، محصولات چرمی متنوعی را خلق کرد. این در حالی است که به واسطه هنر چرم دوزی که خود چندین مرحله طراحی، برش، دوخت و تزئین را شامل میشود میتوان با بهره گیری از تکنیک‌های مختلف، چرم طبیعی را به آثار هنری صنایع دستی تبدیل نمود. خوشبختانه پس از یادگیری و آموزش چرم دوزی میتوان بدون نیاز به یک کارگاه اختصاصی و در هر مکانی شروع به فعالیت کرد. لازم به ذکر است رشته چرم دوزی با دست را میتوان در گوشه‌ای از منزل با یک میز کوچک آغاز و به ساخت محصولات چرمی با تنوع بالا پرداخت.
آموزش چرم دوزی در 5 گام اساسی
برای افرادی که هیچ شناختی از این هنر ندارند، ممکن است آموزش چرم دوزی برایشان کار سخت و دشواری به نظر آید. اما اگر به صورت اصولی و گام به گام به یادگیری چرم دوزی بپردازند به این نتیجه خواهند رسید که چرم دوزی به هیچ عنوان کار سختی نیست.
باید خاطر نشان کرد در آموزش چرم دوزی آشنایی با ابزارهای چرم دوزی، نحوه استفاده و کاربرد آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است که در مقاله آشنایی با ابزارآلات چرم دوزی به صورت مفصل به بررسی آنها پرداخته‌ایم. حال در ادامه میخواهیم آموزش چرم دوزی را در 5 گام برایتان شرح دهیم.
گام اول: طراحی و تهیه الگو
گام نخست در آموزش چرم دوزی به طراحی و تهیه الگو تعلق دارد. متخصصان این حوزه معتقدند استفاده از کاغذهای شطرنجی میتواند به ساده سازی طراحی الگو کمک کند در حالی که فرآیند اندازه گیری با استفاده از کاغذهای شطرنجی به راحتی قابل انجام است. پس از طراحی الگوی مورد نظر بر روی کاغذ شطرنجی، برای آن که دوام بیشتری داشته باشد، کاغذ را بر روی تکه‌ای مقوای ظریف بچسبانید. هم چنین برای ایده گرفتن از طرحها و الگو‌ها میتوانید از اینترنت ، کتاب‌ها و انواع مجلات مرتبط با حوزه چرم دوزی کمک بگیرید.
حتما بخوانید :
گام دوم: انتخاب چرم
پس از انتخاب الگوی مورد نظر، بایستی برای انتخاب چرم اقدام نمود. با توجه به این که انواع مختلفی از مدل‌ها، رنگ‌ها و طرح‌های چرم در بازار موجود است از این رو با توجه به محصولی که میخواهید بسازید و براساس سلیقه شخصی خود میتوانید از میان انواع چرم گزینه مناسب را انتخاب کنید. از آن جایی که چرم به عنوان گران‌ترین مواد اولیه شناخته میشود، از این رو بهتر است برای انتخاب و خرید چرم و بررسی دقیق رنگ و طرح آن به صورت حضوری به فروشگاه‌های چرم فروشی مراجعه کنید. لازم است بدانید وزن چرم هر چه کمتر باشد ضخامت آن نیز به همان میزان کمتر خواهد بود. گفته میشود از آن جایی چرم‌های خیلی ظریف به سرعت فرسوده میشوند بنابراین از خرید چرم‌هایی با این میزان ضخامت خودداری کنید.
گام سوم : برش چرم با توجه به الگو
گام سوم در آموزش چرم دوزی به برش چرم تعلق دارد. در این مرحله دقت عمل و ظرافت از اهمیت بسیاری برخوردار است. به طوری که با استفاده از خودکار حرارتی و یا معمولی الگو را بر روی چرم بکشید و پس از آن به کمک کاتر و یا هر ابزاری که بتوان چرم را به راحتی برش داد، عملیات برش چرم را با توجه به الگو کشیده شده بر روی آن انجام دهید. توصیه میشود برای آن که بتوانید خطوط صافی بر روی چرم ایجاد کنید از خط کش و برای برش خطوط منحنی از وسایلی مانند سکه و یا کاسه کمک بگیرید. گفتنی است کیفیت محصول نهایی ساخته شده به برش چرم وابسته است از این رو برای آن که بتوانید با مهارت و دقت بالایی چرم را برش دهید ابتدا بر روی تکه چرم‌های ارزان قیمت برش چرم را تمرین کنید. برای مبتدیان، تیزبرها و چاقوهای مخصوص چرم دوزی که دارای تیغه منحنی هستند گزینه مناسبی است. البته افرادی که در چرم دوزی حرفه‌ای هستند میتوانند از قیچی مخصوص برای برش چرم استفاده نمایند.
گام چهارم: دوختن کناره‌های چرم روی یکدیگر
در آموزش چرم دوزی، نحوه دوخت کناره های چرم جزء سخت‌ترین و حساس‌ترین کارها به شمار می‌آید. با بهره مندی از تکنیک‌های دوخت و مهارت لازم میتوان به بهترین شکل ممکن این مرحله را پشت سر گذاشت. گفتنی است دوخت بخیه از جمله تکنیک‌ها در چرم دوزی است که برای اجرای آن به مهارت نیاز دارد.
نحوه کار این روش به گونه‌ای است که در وهله اول با استفاده از الگو و یا هر وسیله‌ای که تهیه کردید، نقاطی را با فاصله مساوی بر روی چرم علامت گذاری کنید. حال با کمک ابزار سنبه و مشته(چکش) نقاط مشخص شده را سوراخ کنید. سپس کناره‌های چرم را بر روی یکدیگر قرار دهید. برای آن که به هنگام دوخت کناره‌ها تکان نخورند میتوانید بین دو لایه را چسب بزنید. حال با سوزن و نخ دوخت کناره‌های چرم را شروع کنید.
گام پنجم: رنگ زدن چرم و تکمیل آن
رنگ زدن چرم و تکمیل آن در گام آخر آموزش چرم دوزی انجام میشود. این مرحله را میتوان از راه‌های مختلفی و بر اساس سلیقه شخصی به پایان رساند. در این بخش یکی از روش‌هایی که میتوان از آن بهره گرفت را برایتان شرح میدهیم.
با کمک سنبه اریب زن به صورت صاف و مستقیم آن را بر روی کناره‌های چرم بکشید. حال یک کاغذ سنباده نه چندان خشن را با کمی فشار در امتداد کناره‌ها بکشید.
سپس رنگی را که دقیقا مشابه با رنگ چرم باشد را آماده کنید و یک شمع و یا پارچه پشمی در آن فرو کنید و آن را با حرکت خطی بر روی چرم بکشید تا رنگ دقیقا با چرم یکسان شود.
حال نوبت به پرداخت و صیقل دادن چرم می رسد. در این زمان کافی است لبه‌های کار با کمی آب مرطوب کنید و با کشیدن پارچه برزنتی بر روی آن سطح چرم را تیره و براق کنید و در آخرین مرحله این کار را با کمک موم انجام دهید.
نتیجه گیری
به طور کلی هنر قدیمی چرم دوزی از جمله هنرهایی است که با گذشت زمان نه تنها از محبوبیت آن کاسته نشده است بلکه روز به روز علاقه مندان زیادی به دنبال آموزش چرم دوزی و ساخت محصولات چرمی با طرحها و رنگ‌های متنوع هستند. در این مقاله سعی کردیم با بررسی 5 گام اساسی آموزش چرم دوزی شما را در این راه یاری کنیم. امیدواریم برایتان مفید واقع شود.
